ปราสาทแปรรูป
• ปีที่สร้าง : สร้างในต้นพุทธศตวรรษที่ 16 (พ.ศ. 1504)
• รัชสมัย : รัชสมัยของพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2
• ศิลปะ : เป็นศิลปะแบบแปรรูป
• ศาสนา : ศาสนาฮินดู นิกายไศวนิกาย
• ปราสาทแปรรูป จัดเป็นปราสาทหลวงในรัชสมัยของพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 ก่อนที่จะย้ายเมืองหลวงไปยังเมืองพระนคร พระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 ทรงเลือกบริเวณทิศใต้ของบารายตะวันออกเพื่อตั้งเป็นเมืองหลวง และปราสาทแปรรูปแห่งนี้ อุทิศถวายให้แก่พระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหม
• แปรรูป มาจากความหมายที่ว่าการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย สันนิษฐานจากลักษณะของหีบซึ่งทำจากหินทราย ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออก ก่อนขึ้นไปสู่ปรางค์ประธาน หีบหินทรายนี้เป็นที่สำหรับบรรจุอัฐิของพระมหากษัตริย์ ปรางค์ประธาน ถูกสร้างอยู่เหนือฐานอิฐ 3 ชั้น แต่ละชั้นมีขั้นบันไดขึ้นไป 12 ขั้น รูปทรงลักษณะคล้ายปิรามิด ส่วนปรางค์บริวารทั้ง 4 อยู่บนฐานเดียวกัน
• ภาพสลักพระอินทร์ ที่ทับหลังของปรางค์ประธาน มีภาพสลักพระอินทร์ซึ่งเป็นเทพประจำทิศตะวันออก พวงอุบะ (พวงมาลัย) และเหล่าพรรณพฤกษาถือเป็นต้นแบบของศิลปะยุคแปรรูป ด้านข้างของเสากรอบประตูมีภาพสลักของเทพธิดาที่ดูทรุดโทรมลงไปบ้าง
• บันไดขึ้นสู่ปรางค์ประธาน ค่อนข้างชันและแคบ เปรียบเหมือนผู้ที่จะเข้าสู่ปรางค์ประธานจะต้องมีการคาราวะ ก้มหน้าก้มตาขึ้นสู้บันไดด้วยความระมัดระวัง ปรางค์บริวารด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ มีภาพสลักของเทพธิดาที่งดงามอยู่บนอิฐและปูนปั้นโบราณของพระนางลักษมีและพระวิษณุ ภาพสลักพระนางอุมาเทวีและพระศิวะ ส่วนปรางค์ประธานที่อยู่ตรงกลางมีภาพสลักพระพรหม ซึ่งมี 4 หน้าและ 4 กร
• ปีที่สร้าง : สร้างในต้นพุทธศตวรรษที่ 16 (พ.ศ. 1504)
• รัชสมัย : รัชสมัยของพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2
• ศิลปะ : เป็นศิลปะแบบแปรรูป
• ศาสนา : ศาสนาฮินดู นิกายไศวนิกาย
• ปราสาทแปรรูป จัดเป็นปราสาทหลวงในรัชสมัยของพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 ก่อนที่จะย้ายเมืองหลวงไปยังเมืองพระนคร พระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 ทรงเลือกบริเวณทิศใต้ของบารายตะวันออกเพื่อตั้งเป็นเมืองหลวง และปราสาทแปรรูปแห่งนี้ อุทิศถวายให้แก่พระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหม
• แปรรูป มาจากความหมายที่ว่าการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย สันนิษฐานจากลักษณะของหีบซึ่งทำจากหินทราย ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออก ก่อนขึ้นไปสู่ปรางค์ประธาน หีบหินทรายนี้เป็นที่สำหรับบรรจุอัฐิของพระมหากษัตริย์ ปรางค์ประธาน ถูกสร้างอยู่เหนือฐานอิฐ 3 ชั้น แต่ละชั้นมีขั้นบันไดขึ้นไป 12 ขั้น รูปทรงลักษณะคล้ายปิรามิด ส่วนปรางค์บริวารทั้ง 4 อยู่บนฐานเดียวกัน
• ภาพสลักพระอินทร์ ที่ทับหลังของปรางค์ประธาน มีภาพสลักพระอินทร์ซึ่งเป็นเทพประจำทิศตะวันออก พวงอุบะ (พวงมาลัย) และเหล่าพรรณพฤกษาถือเป็นต้นแบบของศิลปะยุคแปรรูป ด้านข้างของเสากรอบประตูมีภาพสลักของเทพธิดาที่ดูทรุดโทรมลงไปบ้าง
• บันไดขึ้นสู่ปรางค์ประธาน ค่อนข้างชันและแคบ เปรียบเหมือนผู้ที่จะเข้าสู่ปรางค์ประธานจะต้องมีการคาราวะ ก้มหน้าก้มตาขึ้นสู้บันไดด้วยความระมัดระวัง ปรางค์บริวารด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ มีภาพสลักของเทพธิดาที่งดงามอยู่บนอิฐและปูนปั้นโบราณของพระนางลักษมีและพระวิษณุ ภาพสลักพระนางอุมาเทวีและพระศิวะ ส่วนปรางค์ประธานที่อยู่ตรงกลางมีภาพสลักพระพรหม ซึ่งมี 4 หน้าและ 4 กร
ปราสาทแม่บุญตะวันออก
• ปีที่สร้าง : สร้างในปลายปีพุทธศตวรรษที่ 15 (พ.ศ. 1495)
• รัชสมัย : รัชสมัยของพระเจ้าราชทรวรมันที่ 2
• ศิลปะ : เป็นศิลปะแบบแปรรูป
• ศาสนา :ศาสนาฮินดู ไศวนิกาย
• ก่อนที่จะมีการสร้างแม่บุญตะวันออกขึ้น พระเจ้ายโศวรมันที่ 1 ทรงสร้างบารายทางทิศตะวันออก โดยมีพระประสงค์เพื่อให้มีน้ำใช้กันทั้งเมือง บารายนี้มีความยาว 7 กิโลเมตร และกว้าง 1.8 กิโลเมตร มีความลึก 4 เมตร เก็บน้ำได้ถึง 55 ล้านลูกบาศก์เมตร บารายนี้ถูกขนานนามว่า ยโศธรตฏากะ หรือสระน้ำของพระเจ้ายโศวรมันที่ 1 ซึ่งได้น้ำจากแม่น้ำโรลัวะไหลเข้ามายังบารายแห่งนี้ เช่นเดียวกับปราสาทแปรรูป ปราสาทแม่บุญตะวันออก เปรียบประหนึ่งวิหารที่อยู่บนยอดเขา เพราะความสูงทั้ง 3 ชั้นของปราสาท จากพื้นถึงยอดปรางค์ประธานมีความสูงถึง 28 เมตร กำแพงล้อมรอบปราสาทกว้าง 121 เมตร ยาว 126 เมตร ฐานชั้นล่างของปราสาทกว้าง 104 เมตร ยาว 108 เมตร ชั้นบนสุดของปรางค์ทั้ง 5 หลัง ถูกสร้างอยู่บนฐานเดียวกัน ที่ทับหลังของปรางค์ประธานมีภาพสลักของคชลักษมี ที่อยู่ทางซ้ายและขวาของพระนางลักษมี โดยชูงวงขึ้นประสานกัน
• ปราสาทด้านทิศตะวันตก มีภาพสลักพระวิษณุอวตารเป็นนรสิงห์กำลังขบกัดยักษ์ตนหนึ่ง
ปราสาททุกหลังสร้างโดยใช้อิฐเรียงต่อกัน ยกเว้นเสาและกรอบประตูทางเข้า และทับหลังเป็นหินทราย ข้างเสากรอบประตูมีภาพสลักของทวารบาลอยู่ทั้ง 2 ด้าน ทางเข้าสู่ปรางค์ประธานเข้าได้เฉพาะทางทิศตะวันออกเท่านั้น ส่วนทิศตะวันตกถูกปิดทึบ จากชั้นบนสุดหน้าปรางค์ประธาน เมื่อมองไกลออกไป จะเห็นทุ่งนาและคันดินบารายยังคงสภาพให้เห็นอยู่
• ปีที่สร้าง : สร้างในปลายปีพุทธศตวรรษที่ 15 (พ.ศ. 1495)
• รัชสมัย : รัชสมัยของพระเจ้าราชทรวรมันที่ 2
• ศิลปะ : เป็นศิลปะแบบแปรรูป
• ศาสนา :ศาสนาฮินดู ไศวนิกาย
• ก่อนที่จะมีการสร้างแม่บุญตะวันออกขึ้น พระเจ้ายโศวรมันที่ 1 ทรงสร้างบารายทางทิศตะวันออก โดยมีพระประสงค์เพื่อให้มีน้ำใช้กันทั้งเมือง บารายนี้มีความยาว 7 กิโลเมตร และกว้าง 1.8 กิโลเมตร มีความลึก 4 เมตร เก็บน้ำได้ถึง 55 ล้านลูกบาศก์เมตร บารายนี้ถูกขนานนามว่า ยโศธรตฏากะ หรือสระน้ำของพระเจ้ายโศวรมันที่ 1 ซึ่งได้น้ำจากแม่น้ำโรลัวะไหลเข้ามายังบารายแห่งนี้ เช่นเดียวกับปราสาทแปรรูป ปราสาทแม่บุญตะวันออก เปรียบประหนึ่งวิหารที่อยู่บนยอดเขา เพราะความสูงทั้ง 3 ชั้นของปราสาท จากพื้นถึงยอดปรางค์ประธานมีความสูงถึง 28 เมตร กำแพงล้อมรอบปราสาทกว้าง 121 เมตร ยาว 126 เมตร ฐานชั้นล่างของปราสาทกว้าง 104 เมตร ยาว 108 เมตร ชั้นบนสุดของปรางค์ทั้ง 5 หลัง ถูกสร้างอยู่บนฐานเดียวกัน ที่ทับหลังของปรางค์ประธานมีภาพสลักของคชลักษมี ที่อยู่ทางซ้ายและขวาของพระนางลักษมี โดยชูงวงขึ้นประสานกัน
• ปราสาทด้านทิศตะวันตก มีภาพสลักพระวิษณุอวตารเป็นนรสิงห์กำลังขบกัดยักษ์ตนหนึ่ง
ปราสาททุกหลังสร้างโดยใช้อิฐเรียงต่อกัน ยกเว้นเสาและกรอบประตูทางเข้า และทับหลังเป็นหินทราย ข้างเสากรอบประตูมีภาพสลักของทวารบาลอยู่ทั้ง 2 ด้าน ทางเข้าสู่ปรางค์ประธานเข้าได้เฉพาะทางทิศตะวันออกเท่านั้น ส่วนทิศตะวันตกถูกปิดทึบ จากชั้นบนสุดหน้าปรางค์ประธาน เมื่อมองไกลออกไป จะเห็นทุ่งนาและคันดินบารายยังคงสภาพให้เห็นอยู่
ปราสาทพนมบก
• ปีที่สร้าง : สร้างในปีพุทธศตวรรษที่ 15
• รัชสมัย : รัชสมัยของพระเจ้ายโศวรมันที่ 1
• ศิลปะ : เป็นศิลปะแบบบาแค็ง
• ศาสนา : ศาสนาฮินดู ไศวนิกาย
• นอกจากเทือกเขาพนมกุเลนอันเป็นแหล่งหินแล้ว ยังมีเขาลูกย่อมๆ ในเสียมเรียบอีก 3 ลูก คือเขาพนมบาแค็ง เขาพนมกรอม และเขาพนมบก ทั้งสามล้วนมีปราสาทตั้งอยู่บนยอดเขา เขาพนมบกไม่ค่อยเป็นที่นิยมเนื่องจากอยู่ไกลออกไปจากปราสาทอื่นๆ ที่อยู่ในเสียมเรียบ เลยปราสาทบันทายสรี ออกไปไม่ไกลนักจะเห็นภูเขาขนาดย่อมลูกหนึ่ง นั่นคือเขาพนมบก เป็นหนึ่งในสามลูกที่พระเจ้ายโศวรมันที่ 1 ได้ทรงสร้างปราสาทไว้ เขาพนมบก มีความสูงประมาณ 70 เมตร ต้องเดินเท้าขึ้นไปเพื่อเยี่ยมชมปราสาทบนยอด
• ปราสาท 3 หลัง ตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน คล้ายคลึงกับปราสาทพรมกรอม แต่ปราสาทนี้ยังคงลวดลายภาพสลักสมบูรณ์กว่า
• ศิวลึงค์ใหญ่ มีขนาดสูงประมาณ 2 เมตร แม้จะทรุดโทรมลงไปบ้างแต่ก็เห็นถึงความยิ่งใหญ่ อยู่บนฐานโยนีที่ถูกต้นไม้ใบหญ้าปกคลุมความใหญ่โตของฐานโยนีเป็นเนินดินทรงสี่เหลี่ยมทีเดียว
• ภาพสลักเทพธิดา อยู่ติดกับผนังของปราสาท จะเห็นผ้านุ่งเป็นผ้าริ้วคล้ายคลึงกับกระโปรงพลีต ซึ่งไปพบในศิลปะในสมัยใดนักโบราณคดีจัดให้ศิลปะแบบนี้เป็นยุคหนึ่งคือยุคศิลปะแบบพนมบาแค็ง
• ชมวิวทิวทัศน์ เนื่องจากปราสาทนี้อยู่บนยอดเขาจึงสามารถขึ้นไปชมวิวทิวทัศน์ได้ไกล
• ปีที่สร้าง : สร้างในปีพุทธศตวรรษที่ 15
• รัชสมัย : รัชสมัยของพระเจ้ายโศวรมันที่ 1
• ศิลปะ : เป็นศิลปะแบบบาแค็ง
• ศาสนา : ศาสนาฮินดู ไศวนิกาย
• นอกจากเทือกเขาพนมกุเลนอันเป็นแหล่งหินแล้ว ยังมีเขาลูกย่อมๆ ในเสียมเรียบอีก 3 ลูก คือเขาพนมบาแค็ง เขาพนมกรอม และเขาพนมบก ทั้งสามล้วนมีปราสาทตั้งอยู่บนยอดเขา เขาพนมบกไม่ค่อยเป็นที่นิยมเนื่องจากอยู่ไกลออกไปจากปราสาทอื่นๆ ที่อยู่ในเสียมเรียบ เลยปราสาทบันทายสรี ออกไปไม่ไกลนักจะเห็นภูเขาขนาดย่อมลูกหนึ่ง นั่นคือเขาพนมบก เป็นหนึ่งในสามลูกที่พระเจ้ายโศวรมันที่ 1 ได้ทรงสร้างปราสาทไว้ เขาพนมบก มีความสูงประมาณ 70 เมตร ต้องเดินเท้าขึ้นไปเพื่อเยี่ยมชมปราสาทบนยอด
• ปราสาท 3 หลัง ตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน คล้ายคลึงกับปราสาทพรมกรอม แต่ปราสาทนี้ยังคงลวดลายภาพสลักสมบูรณ์กว่า
• ศิวลึงค์ใหญ่ มีขนาดสูงประมาณ 2 เมตร แม้จะทรุดโทรมลงไปบ้างแต่ก็เห็นถึงความยิ่งใหญ่ อยู่บนฐานโยนีที่ถูกต้นไม้ใบหญ้าปกคลุมความใหญ่โตของฐานโยนีเป็นเนินดินทรงสี่เหลี่ยมทีเดียว
• ภาพสลักเทพธิดา อยู่ติดกับผนังของปราสาท จะเห็นผ้านุ่งเป็นผ้าริ้วคล้ายคลึงกับกระโปรงพลีต ซึ่งไปพบในศิลปะในสมัยใดนักโบราณคดีจัดให้ศิลปะแบบนี้เป็นยุคหนึ่งคือยุคศิลปะแบบพนมบาแค็ง
• ชมวิวทิวทัศน์ เนื่องจากปราสาทนี้อยู่บนยอดเขาจึงสามารถขึ้นไปชมวิวทิวทัศน์ได้ไกล
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น